ایام محرم که سراسر کشور عزاداری برپامی شود، فرصت مناسبی است تا در کنار عزا ، معرفت و شعور حسینی هم پیدا کنیم. ما مثل همیشه معتقدیم که بهترین راه شناخت و معرفت، خواندن کتاب درباره امام حسین علیه السلام است. بنا براین محتوایی آماده کردیم که قصد داریم با کمک شما نیز تکمیلش کنیم.

1. پنجره‌های تشنه؛ سفر به کربلای حسین

کتاب «پنجره‌های تشنه» روزنوشت‌های انتقال ضریح امام حسین علیه السلام از قم به کربلا است؛ کتابی جذاب با قلمی ساده و روان و عامیانه به دور از پیچیدگی‌های قلم برخی نویسندگان. این کتاب شما را به یک فضای جذاب و بدیع می‌برد. مثل اینکه رو به روی نویسنده نشسته باشید و او هر چه را که در طی این مسیر دیده بدون بزرگنمایی برای شما تعریف کند. اتفاقاتی که اگر در جایی دیگر می‌شنیدیم شاید باور پذیر نبودند.

ماجرای ساخت و انتقال ضریح مطهر امام حسین علیه السلام برای حدود یک دهه قبل است. ماجرایی که از آن چیز‌هایی در رسانه شنیده‌ایم. بعضی‌ها هم که می‌توانستیم، به بازدید از ضریح رفتیم و بعضی‌ها هم زمان انتقال ضریح به استقبالش.

در همان ایام خبرها و مطالبی را در مورد این ماجرا در رسانه ها می‌شنیدیم، اما در این کتاب چیز‌های دیگری می‌خوانیم. روایتی متفاوت که با جزئیات و تصاویرش ماجرا را برای ما ملموس می‌کند.

آقای خامنه‌ای درباره این کتاب نوشته‌اند:

بسیار خوب و با ذوق و سلیقه نوشته شده است؛ و با نگاه هنرمندانه کنجکاو و نکته یاب.

پنجره‌های تشنه، پنجره‌هایی هستند که مردم را می‌طلبند به سمتشان بیایند و برایشان کشتی نجات باشند.

این سفرنامه کربلا را می‌توانید از انتشارات «سوره مهر» منتشر تهیه کنید.

2. قصه کربلا؛ مقتل روان و خوش‌خوان

آقای قزلی نویسنده کتاب پنجره‌های تشنه، با این قلم روان و ساده، «داستان کربلا» را را نوشته اند. داستانی که وقتی در مقتل‌ها آن را می‌خوانیم با واژه های سخت و غیر ملموس مواجه می‌شویم. نویسنده به خوبی توانسته از پس این قصه سنگین بر بیاید و کتاب خوش خوانی را برای مخاطب پدید بیاورد.

کتاب قصه کربلا برش‌هایی از زندگی امام حسین علیه السلام است از آغاز تا پرواز.

کتاب، طراحی جلد زیبا و حجم کمی دارد؛ چیزی حدود ۱۹۰صفحه. ماجرای کتاب هم از زمان پیامبر آغاز می‌شود و به بعد از عاشورا و بازگشت کاروان امام به مدینه، می‌رسد.

شاید خواندن مقاتل برای خیلی از ما امکان پذیر نباشد، اما می‌توانیم این کتاب خوش قلم را هم خودمان بخوانیم و استفاده کنیم و هم با خواندنش در جمع خانواده یک هئیت و روضه خانگی راه بیندازیم.

این کتاب که قبلا به صورت چند جلدی منتشر شده بود، بعد از تلخیص و ویرایش مجدد توسط نویسنده، انتشارات «شهید کاظمی» در یک جلد منتشر کرده.

3. مجموعه کاشوب، روایت آدم‌ها از روضه‌ها

مجموعه «کآشوب» نه تاریخ است، نه قصه و نه خاطره، بلکه روایت زندگی کردن آدم‌ها در روضه‌ها است؛ روایت زنده ماندن روضه در گذر زمان.

وقتی کتاب را می‌خوانیم به یاد خاطرات خودمان از مجالس عزا در دوران کودکی می‌افتیم. خوابیدن روی زمین بین پاهای سینه زن‎ها، رفتن زیر چادر مادر برای خوابیدن وسط روضه، نگاه کردن از پایین به بالا به سینه زن‌ها. یا وقتی که بزرگتر شدیم شرکت در هیئت‌ها و مجالس یا شرکت در دسته‌های سینه زنی و زنجیر زنی، اصرارهای زیاد به پدر و مادر برای خرید زنجیر و تجربیاتی از این دست که همه ما حداقل یک بار با آنها مواجه بودیم.

این کتاب‌ها شما را به یک روضه واقعی می‌برند و این احساس را برای شما ایجاد می‌کنند که روضه را نمی‌توان از زندگی جدا کرد و روضه، بخشی از زندگی ما ایرانی‌ها است.

با این کتاب‌ها در تاریخ زندگی می‌کنید و قصه‌ها و روایت‌های واقعی و نگاه‌های تازه به روضه و جلسات امام حسین علیه السلام را می‌خوانید.

این مجموعه از سه کتاب تشکیل شده و ظاهرا قرار است هر سال در آستانه محرم یک جلد دیگر هم به آن اضافه شود. کتاب اول، کآشوب، شامل ۲۳ روایت، کتاب دوم، رستخیز، شامل ۲۴ روایت، کتاب سوم، زان تشنگان شامل ۲۴ روایت و کتاب چهارم، رهیده شامل 18 روایت به سردبیری نفیسه مرشدزاده از نشر اطراف

4. صحنه گردان عاشورا؛ پاسخ به سوالات و شبهات

نویسنده این کتاب عاشورایی بر این باور است که سخن از عاشورا و عاشوراییان بدون بررسی نقش مدیر و مدبّر عالم نگاهی بس ناقص است.

در این کتاب به زیبایی و با استفاده از آیات قرآن کریم، روایات، ادعیه و زیارات اهل بیت علیهم السلام، نقش صحنه­ گردان عاشورا به نمایش گذاشته شده است. در این کتاب نگاه­ های جزیره‌ای به وقایع عالم به سوی نگرشی یکپارچه رهنمون شده­ است؛ نگرشی که در همه چیز و هر حادثه‌،‌ توجه به حضور پررنگ خداوند متعال دارد؛ یعنی نگاه به حوادث عالم از دریچه‌ تقدیر‌ها و نقشه‌ها و مدیریت‌های الهی.

در آن هنگام که حوادث عالم را از دریچه‌ نظام مُقدّرات الهی به نظاره بنشینیم، به این نتیجه می­رسیم که صحنه‌گردان همه‌ حوادث عالم، یکی است. آن زمان که عاشورا را از دریچه‌ صحنه‌گردانی خداوند متعال ببینیم، تازه خواهیم فهمید که پیش از این، بیشتر ندانستن بود، تا دانستن. گویا عاشورا تازه برای ما عاشورا می­شود. آن زمان است که دیگر هیچ تقابلی بین «دستگاه خدا» و «دستگاه امام حسین علیه السلام» نخواهیم دید.

یکی از دلایل گستردگی مطالب این کتاب، بررسی یک به یک این مباحث است. البته با گسترش مطالب، نه‌تنها نگرش ما به حادثه‌ عاشورا تغییر خواهد کرد، بلکه نگرش ما به تمام مسائل ریز و درشت زندگی عوض خواهد شد و نقش صحنه‌گردان عاشورا را در تمام زندگی خود و دیگران به گونه‌ای دیگر مشاهده خواهیم کرد. (کتاب‎های کسل کننده را چطور تحمل کنیم؟)

اینک پرسشی کلیدی که ذهن نویسنده محترم را از نوجوانی به خود مشغول کرده و خاستگاه تولید این اثر گران­سنگ شده است با یکدیگر ببینیم:

«صحنه­ گردان عاشورا، همان خدای ابراهیم خلیل علیه السلام است و آتش نمرود. همان خدای موسای کلیم علیه السلام است و رود نیل. همان خدای کعبه است و سپاه پرندگان. همان خدای پیامبر اکرم صل الله علیه و آله است و غار ثور، خدایی که در بزنگاه حادثه، نصرت خود را از اولیائش دریغ نمی­کرد. اما در عاشورا، عزیزترین بنده او تنهاست! نه خدا معجزه کرد و نه حسین بن علی علیه السلام یاری فرشتگان و اجنه را پذیرفت تا تلخ­ترین و حزن­ انگیزترین جنایت تاریخ رقم خورد. به­ راستی چرا خدا رحمی نکرد؟ چرا پروردگار عالم می­خواست حسین بن علی علیه السلام را کشته ببیند و اهل بیتش را اسیر؟!»

5. تنها علاج؛ رابطه امام حسین با خدا و عالم

تنها راه، حسین است؛ با امام حسین به همه جا می توان رسید.
عاشورا را باید به عنوان «تنها راه» برای نجات بشر دانست و نه راهی از میان راه های دیگر. باید فهمید که تنها راه، حسین است. امام حسین را به عنوان «یک راه» دانستن، شناختی نیست که به ظهور منجر شود؛ او تنها راهی است که در آخرالزمان میتوان یافت. این درک بزرگ را در سال 61 هجری اصحاب امام حسین تجربه کرده بودند. برای همین وقتی امام، رخصتِ رفتن شان داد و با این که استدلال بر رفتن شان هم درست می نمود(چرا که ماندن و یا رفتنشان در شهادت امام حسین تأثیری نداشت)، اما بی تابانه به پای حسین افتادند، زیرا راهی و جایی دیگر جز او نمی‌شناختند. راز عظمت شهدای کربلا را در فهم این مطلب دقیق و عمیق باید دانست.
مرکزیت، عاشوراست و از آنجا باید به عرصه های دیگر نظری و نیز عزیمتی داشت.
تنها با امام حسین میتوان فتح الفتوح عالم را به دست گرفت آنچنان که حتی امام عصر هم به این ابزار نیرومندِ عاشورا برای ظهورش محتاج است.
راهی جز حضرت حسین نیست و چه خوب که راهی جز او نیست.

این کتاب را توصیه نمی‌کنم، بلکه دستور می‌دهم بخوانید

6. حماسه حسینی؛ واجب برای خواندن

برای رسیدن به درک درست از این حادثه‌ی تاریخی و تاثیرگذار نیاز است تا بررسی‌های دقیق و جامعی در اختیار مردم قرار گیرد. مجموعه کتاب حماسه حسینی از استاد شهید مرتضی مطهری یکی از گرانبهاترین آثاری است که می‌تواند مخاطب را به درک و شناخت درستی از عاشورای حسینی برساند.

فصل‌های جلد اول کتاب «حماسه حسینی»، «تحریفات در واقعه‌ی تاریخى کربلا»، «ماهیت قیام حسینى»، «تحلیل واقعه عاشورا»، «شعارهای عاشورا»، «عنصر امر به معروف و نهى از منکر در نهضت حسینى» و «عنصر تبلیغ در نهضت حسینى» نام دارند.

یک جمع بندی از آنچه تا به حال در منبر‌ها شنیده‌ایم

به نظر ما هر کسی حداقل یک بار باید این کتاب را بخواند. اگر در نوجوانی بخواند چه بهتر.

7. فتح خون؛ یک عاشقانه آرام با امام

فتح خون یک کتاب ادبی است به قلم شهید سید مرتضی آوینی. در حین خواندن این کتاب همزمان که با کاروان امام حسین علیه السلام همراه می‌شوید، دائما این دو سوال را از خودتان می‌پرسید که اگر آن زمان بودم، در برابر حرکت و قیام امام حسین علیه السلام چه می‌کردم و چه واکنشی نشان می‌دادم و الان و در عصری که زندگی می‌کنم برای همراهی با حرکت امام چه کار باید بکنم؟

آوینی با سخن گفتن از امام و اصحاب عاشورایی او در فتح خون، روایتی از فطرت الهی انسان در عاشورا و واقعه‌ی کربلا ارائه می‌دهد. از این منظر، عاشورا دیگر تنها یک واقعه‌ی تاریخی نیست که قرن‌ها از وقوع‌اش می‌گذرد، بلکه عاشورا حقیقتی تکرارشونده در هر زمان و مکان است و درون‌مایه‎ی آن عشق است. امام در بطن ماجرای عاشورا تجلی عشقی فرازمینی و الهی است که با اندیشیدن و با چشم دل دیدن او می‌تواند اسلام واقعی را به خواننده بنمایاند.

فتح خون کتابی ناتمام از آوینی است که انتشارات واحه آن را پس از شهادت نویسنده منتشر کرد. فتح خون در ده فصل «آغاز هجرت عظیم‌»، «کوفه»‌، «مناظره‌ی عقل و عشق»‌، «قافله‌ی عشق در سفر تاریخ»‌، «کربلا»، «ناشئه الیل»‌، «فصل تمییز خبیث از طیّب (اتمام حجت‌)»، «غربال دهر»، «سیاره‌ی رنج» و «تماشاگه راز» روایت می‌شود.

8. حسین از زبان حسین؛ زندگی با امام حسین

احتمالا اسم کتاب علی از زبان علی را شنیده‌اید یا خود کتاب را خوانده‌اید. کتابی بدیع به قلم حجت الاسلام محمدیان از نشر معارف.

نویسنده در کتاب زندگانی حضرت علی علیه السلام را با استناد به روایات مختلف و سخنان امام، از زاویه دید حضرت علی علیه اسلام روایت می‌کنند. همین نکته این کتاب را بسیار جذاب و متفاوت از کتاب‌های دیگر در این موضوع کرده و تا الان هم با استقبال گسترده مخاطبان مواجه شده.

این بار استاد محمدیان با همین سبک و روش، و در کتاب حسین از زبان حسین به روایت زندگی امام حسین علیه السلام پرداخته.

کتاب در هشت فصل، زندگی امام حسین علیه السلام می‌پردازد:

• دوران رسول خدا
• دوران امیر المومنین
• دوران امام حسن
• دوران امامت
• آغاز مبارزه آشکار با حکومت اموی
• ازمکه تا کربلا
• و تو چه میدانی کربلا چیست
• پس از شهادت امام حسین علیه السلام

این کتاب بیشتر برای قشر میانسال توصیه می‌شود و ممکن است جوان و نوجوانان از آن استقبالی نکنند.

9. سقای آب و ادب؛ نگاهی نو به عباس بن علی

در این کتاب اتفاقاتی را مشاهده می‌کنیم که هر بار از دید شخصیت‌ها و وقایع گوناگون بیان می‌شود. یک فصل عباس، عباس علی‌ست، یک فصل عباس ام‌البنین، فصل دیگر عباس عباس، فصل چهارم عباس سکینه و دیگر عباس مواسات، عباس زینب، عباس ادب، عباس حسین، عباس فرشتگان، عباس فاطمه… تا اینگونه از علی تا فاطمه همه از عباس بگویند.

کسانی که با قلم «سید مهدی شجاعی» آشنایی دارند خوب می‌دانند که تفاوت نوشته‌هایش در زاویه دید او نسبت به اتفاق‌هایی ا‌ست که بارها و بارها شنیده‌ایم؛ اما آنگونه که شجاعی می‌گوید به آن نیاندیشیده‌ایم. زبان ادبی، خلاقیت در مضمون‌پردازی، استفاده از برداشت‌های مناسب تاریخی و… از ویژگی‌هایی است که تقریباً در همة مجموعه‌های شجاعی دیده می‌شود و «سقای آب و ادب» نیز از آن مستثنا نیست.

«سقای آب و ادب» را که بخوانید کلمات، شاعرانه با شما سخن می‌گویند و آن‌قدر احساسات شما را در خوانش کتاب شریک می‌کنند که گاه صفحات آن قطرات اشک شما را در دل خود حس می‌کند.

10. برادر من تویی؛ سهم نوجوانان

کتاب‌های زیادی در قالب‌های متنوع در با موضوعات مربوط محرم و عاشورا و امام حسین علیه السلام منتشره شده، اما سهم مخاطب نوجوان در این کتاب‌ها مثل همیشه ناچیز است. همان معدود کتاب ها هم اغلب یا جذاب نیستند یا دچار ضعف در محتوا و قلم هستند. کتاب خوب برای نوجوان کم پیدا می‌شود.

یکی از آن کتاب ها «برادر من تویی» نوشته نویسنده خوش نام ادبیات نوجوان، «داوود امیریان» است که قالب رمان به روایت زندگی حضرت عباس علیه السلام می‌پردازد و خواننده را تا انتهای این قصه‌ی جذاب با خود همراه می‌کند.

داستان از ولادت حضرت عباس آغاز می‌شود و همگام با تاریخ پیش می‌رود و مخاطب را به دل حادثه و وقایعی برای خاندان پیامبر افتادند می‌برد. مثل شهادت حضرت علی علیه السلام، به امامت رسیدن امام حسن علیه السلام، نبرد با معاویه و بعد هم شهادت امام. و در نهایت روایت عاشورا و شهادت حضرت ابوالفضل علیه السلام.

اکثر ما به خصوص نوجوان‌ها دانسته‌هایمان در مورد این بزرگمرد تاریخ، محدود است به چند روضه ای که هر سال در مجالس عزاداری ماه محرم شنیده‌ایم و در مورد بخش‌های دیگر زندگی حضرت عباس علیه السلام چیزی نمی‌دانیم. مثل دلاوری‌هایی که در دوره نوجوانی در نبرد‌های حضرت علی علیه السلام داشتند. این کتاب به خوبی می تواند نوجوان‌ها را با ایشان آشنا کند.

کتاب نثر محکم و روانی دارد. در ذکر وقایع تاریخی به منابع معتبری رجوع کرده، اما بالاخره کتاب داستانی است و طبیعتا نویسنده در تصویر کردن برخی جزئیات از تخیلش استفاده کرده است.

خواندن این کتاب را نه تنها به نوجوانان که به همه رده های سنی می‌توان توصیه کرد

برادر من تویی را انتشارات کتابستان معرفت منتشر کرده است.

ایام محرم چه کتابی بخوانیم

ده کتاب را به شما پیشنهاد کردیم تا از آن یک هیأت حسینی از کلمات و اندیشه‌ها برای خود داشته باشید. خصوصاً در ایامی که بهتر است هر کس در خانه بری خود حسینیه‌ای داشته باشد. حسینه ای از کتاب‌های عاشورایی.

مطلب پیشنهادی: آموزش رایگان تندخوانی